Актуальные вопросы тюркологических исследований

Актуальные вопросы тюркологических исследований 340 23. Radloff W. Türklerin Kökleri Dilleri ve Halk Edebiyatı. (Hzl. Mehmet Hengirmen-vd.). Ankara: Ekav Yayınları, 1999. 24. Radloff W. Türklerin Kökleri Dilleri ve Halk Edebiyatı II. (Hzl. Mehmet Hengirmen-vd.). Ankara: Ekav Yayınları, 1999. 25. Radloff W. Proben der Volkslitteratur der Türkischen Stämme Kuzey Türk Boylarının Halk Edebiyatından Örnekler VII. (Hzl.: Tülay Çulha). İstanbul: Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi, 2010. 26. Radloff W., Kúnos I. Proben der Volkslitteratur der Türkischen Stämme VIII. (Hzl.: Saim Sakaoğlu-Metin Ergun). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1998. Aydın Afacan* Mitolojik Ögelerin Kullanımı Açısından Modern Türk Şiirine Genel Bir Bakış Mitolojik birikim, sanatın hemen her dalını besleyen tükenmez bir kaynak durumundadır. Kültürün ortak zemini konumundaki mitolojinin, imgesel dü- şünmeye dayanan şiir sanatı için vazgeçilmez bir kaynak olması, bu açıdan son derece doğaldır. Tarihsel olarak bilim ve sanat alanlarındaki gelişmeler, söylem farklılıklarının belirginleşmesi, edebiyat alanında türlerin ayrışması; modern şairi, şiirsel söylemin doğası ve şiir sanatının özgün nitelikleri üzerinde düşün- meye yöneltmiştir. Şairlerin ve şiir üzerine düşünenlerin mitolojik kaynaklara yönelmesinde bu olgunun da etkisi vardır. Çünkü birtakım tarihsel olayların ak- tarılması, dersler verilmesi, dünyanın öykülenmesi vb. birçok şey farklı söylem alanları içinde konumlanmıştı artık. Söylem alanlarındaki belirgin farklılaşma, şiir dilinin doğası açısından, dikkatleri, şiirle kalıtsal bağları olan mitolojik dü- şünmeye de çekmişti. İçerdikleri sezgi, dil özellikleri ve imgesel yoğunluklarıy- la mitoslar, aktarıldıkları eski edebiyat ürünleri içinde keşfedilmişti. Bu da belli halkların mitolojik birikimine ait ögelerin şiire taşınması anlamına geliyordu. Gerçi şiir ve diğer sanatlarda mitoslardan yararlanma yeni bir durum değildi; ama modern şiirde belli bir olay ya da efsanenin aktarılmasından öte, mitolojik ögelerin sanatsal bir dolayımla ve başka bir bağlamda işlenmesi söz konusuydu. Şiirin mitolojiyle ilişkisi, genel olarak iki açıdan ifade edilebilir: İlki, şiirin, kökeninin dayandığı mitosla ortak yanı olan imgesel düşünmedir. Bu, mito- * Prof. Doctor, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Kocatepe Mimar Kemal Anadolu Lisesi, Çankaya-A (Turkey).