Актуальные вопросы тюркологических исследований

345 Actual Problems of Turkic Studies Cumhuriyet dönemine de uzanan Milli Edebiyat akımından Ziya Gökalp gibi yazarlar, İslam öncesi Türk tarihinden mitolojik ögelere başvurmuşlardır. Bu ya- zarlar bir ‘Türk Mitolojisi’ oluşturma çabasındaydı. Diğer yandan, Türk mitoloji- sini yetkin biçimde şiirde işleyen örnekler çok azdır. Bu konuda Hüseyin Ferhad adı öne çıkmaktadır. Şiirlerinde, Türk tarihi ve mitolojisini işlediği gibi, çeşitli halkların mitolojisinden de esinlenmiş Hüseyin Ferhad’ın Hayal Ülkesinin Keşfi (1995)’indeki ‘Öl Dedim Hüseyin’in S Harfine’ şiirinin Prometheus-Asena ‘diya- logu’ geçen I. Bölümü aktarılabilir: Cehenneme kar yağıyordu ateş hırsızı Prometheus hırsından ağlıyordu “Boş ver be üstad,” dedim, “kul sınıfı soğuğa dayanıklıdır.” Haşin bir bakış fırlattı hazret yutkundu. Azarlar gibi uyruğumu sordu, Türk olduğumu öğrenince yüzünü buruşturdu “Irkın” dedi, “mavi kanlıdır hünsadır dinsel bakımdan eşdeğerde görür çünkü benimle dişi bir kurdu.” İrkildim, kaynar sular boşandı sanki başımdan, soytarıya bakındı hele utanmadan kendisini asenayla kıyaslıyordu. Lapa lapa kar yağıyordu cehennem yekpare bir beyazlığa bürünüyordu, kıt karınlılar hariç günahkâr insanat kar kusuyordu. Ter içinde uyandığımda ibibikler ötüyordu dünyada yine sabah oluyordu [7. S. 33]. Modern Türk şiirinde, çeşitli halkların mitoslarını İslam menkıbeleriyle bir- likte ele alan, mitolojik birikimi, şiir için evrensel olanaklar içinde sayan bir este- tik anlayışa dayalı eserler vardır. Buna örnek olarak Hilmi Yavuz’un Söylen Şiirleri (1989) verilebilir. Kitapta bilinen Yunan mitoslarının yanı sıra daha gölgede kal- mış mitoslara da uzanan Yavuz, İslami menkıbelerden yola çıkan şiirlere de yer vermiştir. Örnek olarak ‘mevlânâ ile şems’ şiirinden bir bölüm verilebilir: aşklardır benim bildiğim ben oluş’um, sen değişim hangi kitaptan geldiğin bilinmez ; ama sen yine gel, yine gel de bir gülü sağalt o rose thou art sick ve anlaşılmak her zaman gizlidir hep ayrı nedende