Актуальные вопросы тюркологических исследований

Актуальные вопросы тюркологических исследований 518 yeteri kadar çalışma yapıldığını söylemek güçtür. 2011 yılında yayımlanan Bibliographia Karaitica adlı çalışmada, 2010 yılına kadar bütün dünyada Ka- raylar hakkında yapılmış Latin, Kril ve İbrani harfli yayınların açıklamalı bib- liyografyası verilmiştir [21]. Özellikle Türkiye’de yapılan yayınların bazılarının bu çalışmada yer almamış olmasına rağmen genel olarak Karaylar hakkında dünyada ne kadar çok çalışma yapıldığını bu eserde görmekteyiz. 893 sayfalık bu kitap, Karaylarla ilgili doğrudan veya dolaylı 8063 madde başını içermekte- dir. Elbette bu yayınların tamamı doğrudan Karay Türkleri hakkında değildir. Bununla birlikte Karay Türkleri ve Karayca üzerine Türkiye dışında pek çok çalışma yapıldığını söylemek mümkündür. Karaylar ve Karayca üzerine Türkiye’de yapılan çalışmaların başlangıcını Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarına götürebiliriz. Bilindiği üzere Mus- tafa Kemal’in liderliğinde Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Türkiye dı- şındaki Türk kökenli topluluklarla ilgili çalışmalar artmıştır. Bu bağlamda 1928 yılında Yusuf Akçura tarafından hazırlanan ve Türk Ocağı yayınlarından çıkan Türk Yılı adlı 654 sayfalık kitapta Türkiye dışındaki Türk kökenli halklarla ilgili bazı makaleler de bulunmaktadır. Bu makalelerden birisi de Sereya Şapşal’ın yazmış olduğu Kırım Karaî Türkleri (S. 575–615) adlı makaledir. Kendisi de bir Karay Türkü olan Sereya Şapşal’ın 40 sayfalık bu makalesi, Türkiye’de Ka- raylar hakkında yapılan çalışmalar içinde en eski ve en önemlisidir diyebiliriz [5. S. 99]. Adı geçen makalede S. Şapşal, ilk olarak kendisinden önce Türkiye’de Karaylar hakkında çıkan yazılar hakkında bilgi vermiştir. Bunlardan bazıları, Avram Galanti’nin İkdam gazetesinin 15 Temmuz 1921 tarihli sayısında çıkan Musevi Türkler , Necip Asım’ın yine aynı gazetenin 23 Temmuz 1921 tarihli sa- yısında yayımlanan Türklerde Musevilik , Ahmet Cevdet’in aynı gazetenin 22 Haziran 1925 tarihli nüshasında yayımlanan Türkçe ve Museviler adlı makale- lerdir. Yine o dönemlerde çıkmış olan gazetelerde Karaylarla ilgili haberler yer almıştır. Örneğin, Vakit gazetesinin 13 Ekim 1923 tarihli nüshasında Polonyalı profesör T. Kowalski’nin “Lehistan’da da Türkçe konuşur Karaim adlı bir kabile bulunduğu” ifadesi yer almaktadır. Cumhuriyet gazetesinin 1 Ağustos 1927 ta- rihli nüshasında Karay lehçesinden örnek metinler verilmiştir. Yine 1927 yılın- da V.V. Bartold tarafından yayımlanan Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler adlı çalışmada Kırım Karaylarına ait bazı bilgiler verilmiştir. Görüldüğü gibi Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanından önceki yıllarda başlayıp yeni Türkiye dev- letinin kuruluşuyla birlikte devam eden süreçte Karaylar hakkında kısa da olsa bazı malumatlar verilmiştir. Bu bilgiler daha çok Karayların inanç sistemi ve onların Hazarlarla ilişkileri konusunda olmuştur. S. Şapşal’ın 1928 yılında ya- yımlanan makalesinde ise Karayların tarihi, dini, coğrafyası, takvimi, dili ve edebiyatına dair çok ayrıntılı bilgiler yer almıştır. Karay Türkçesine çevrilmiş Tevrat’tan örnekler, Karayların halk edebiyatına ait örnek metinler ve bu me-

RkJQdWJsaXNoZXIy MzQwMDk=