Актуальные вопросы тюркологических исследований

Актуальные вопросы тюркологических исследований 526 belli olmaktadır. Elemens de La Langue Turque , içinde Latin harfleriyle Türkçe kelime, cümle ve eklerin bulunduğu Fransızca kaleme alınmış bir gramer kita- bıdır. Eserde az da olsa Arap harfleriyle yazılmış Türkçe parçalara da tesadüf edilmektedir. Kitap XXXIII+461 sayfadır. Çok küçük puntolarla basılmıştır. Kitabın ilk bölümünde Türkçedeki ekler çekimli bir şekilde örnekleriyle be- raber analitik tablolar hâlinde verilmiş, diğer bölümlerde ise bu tablolarda yer alan ve yer almayan kelimelerle ilgili örnek cümleler (atasözleri, deyimler vb.) söz konusu edilmiş ve böylece bu şekillerin pekiştirilmesi amaçlanmıştır. Kita- bın 299–348. sayfaları arasında diyaloglar bulunmaktadır. Eserin son kısmında (S.345–455) Fransızca-Türkçe bir sözlük yer almaktadır. Bu sözlükte alfabetik olarak madde başında Fransızca verilen kelimelerin karşılarına Türkçeleri La- tin harfleriyle belirtilmiştir. Bu kitap; işlenişi, metodu, muhtevası, 18. yüzyıl- daki Türkçe kelimelerin telaffuzunu doğru göstermesi bakımından çok önemi haiz bir kitaptır. Günümüzde yazılan pek çok gramer kitabından bile üstün özellikler taşımaktadır. 2) Cosimo Comidas de Carbognano, Gramatica Turca , Roma 1794: Erme- ni asıllı bir Osmanlı vatandaşı olan Cosima Comidas de Carbognano, soylu ve âlim bir aileden gelmektedir. O, 17. yüzyılda yaşayan Ermeni edebiyatının tanınmış simalarından Eremya Çelebi Kömürciyan’ın küçük kardeşi Papaz Çomidas Kömürciyan’ın torunu, Sicilya Krallığı’nın İstanbul’daki elçiliğinin tercümanı Hovannes Kömürciyan’ın oğludur. Hovannes Kömürciyan babası- nın ölümü üzerine İtalya’ya yerleşmiş ve soyadını Carbognano olarak değiştir- miştir. Hovannes Kömürciyan uzun bir süre Katolik mezhebine bağlı Propa- ganda Fide Teşkilatı’nın okulunda eğitim hayatını sürdürmüş ve 1722 yılında İstanbul’a dönmüştür. Cosimo Comidas de Carbognano 1749’da İstanbul’da doğmuş, muhtemelen 20-21 yaşlarında tahsilini tamamlamak için İtalya’ya gitmiş ve daha sonra Napoli Krallığı’nın tercümanı olarak yine genç yaşta İstanbul’a dönmüştür. O, 1781’den 1794’e kadar İstanbul’da İspanya Elçiliğinin tercümanlığını yapmıştır. Görevinden ne zaman ayrıldığı ve ne zaman öldü- ğü bilinmemekle beraber 1807’ye kadar hayatta olduğu tahmin edilmektedir [8]. Carbognano’nun kaleme aldığı Gramatica Turca ’nın yazımı, 1786 yılında İstanbul’da bitirilmiştir. Kitap ancak 1794 yılında Roma’da Propaganda Fide Teşkilâtı’nın matbaasında bastırılmıştır. Carbognano eserini Propaganda Fide’nin başkanı ve Filistin Psikopozu Kardinal Leonarda Antonelli’ye sun- muştur. İtalyanca kaleme alınan eser 12+780 sayfadır. Kitapta Türkçe kelime ve cümlelerin Arap harfleriyle belirtilen şekillerinin karşısına Latin harfleriyle okunuşları verilmiştir. Bu yönüyle eser çok mühimdir. Türkçe anadillerinden birisi olması hasebiyle Carbognano eserinde geçen Türkçe kelimeleri ve cümle- leri doğru tespit etmiş ve kelimelerin telaffuz şekillerini mükemmel bir şekilde göstermiştir. Türkçe grameri metot bakımından da bir hayli önemlidir. Kitabın